Kursy online i e-learing są wszędzie w dzisiejszych czasach, ale niewiele z nich ma prawdziwą wartość. Jak stworzyć kurs online od podstaw? Jak sprawić, by był interesujący i poszukiwany? Poznaj uniwersalne instrukcje, które sprawdzą się w każdym projekcie edukacyjnym, w tym na szkoleniach firmowych.
Czym są szkolenia online?
“Kurs” po łacinie oznacza “ścieżkę”, czyli uporządkowaną wiedzę i doświadczenie, które prowadzi studenta z punktu A do punktu B. Krok po kroku uczeń zdobywa nową wiedzę, doskonali swoje umiejętności i zmienia nawykowe zachowania pod okiem eksperta. Po zakończeniu szkolenia asesor sprawdza wyniki ucznia w odniesieniu do celów kształcenia i na podstawie tych danych generuje ocenę, przyznaje punkty lub nadaje stopień.
Kurs online jest taki sam, ale z wykorzystaniem technologii nauczania na odległość. Kurs e-learningowy łączy różne formaty nauki — tekst, wideo, obrazy, testy, zadania, gry i inne elementy interaktywne.
Przypomnij sobie lekcję z matematyki w szkole średniej. Nauczyciel wyjaśnia zasady i zapisuje wzory na tablicy. Następnie uczniowie rozwiązują przykłady, wykorzystując to, czego się nauczyli. Niektóre z przykładów dzieci otrzymują jako zadanie domowe. Nauczyciel udziela informacji zwrotnej na temat rozwiązanych przykładów na lekcji i w domu. W ten sposób na lekcji wykorzystywanych jest jednocześnie 6 formatów pracy — wykład, praca nauczyciela z tablicą, komunikacja między uczniami, samodzielna praktyka uczniów, wspólna praktyka uczniów z nauczycielem oraz informacja zwrotna od nauczyciela. Lekcja będzie mniej efektywna, jeśli zastosowany zostanie tylko jeden format, np. wykład.
Szkolenia online są skonstruowane w podobny sposób. Planujesz sylabus i łączysz kilka formatów interakcji. Dostarczasz materiał poprzez tekst, wideo lub prezentacje. Dajesz ćwiczenia testowe i zapewniasz spersonalizowaną informację zwrotną.
Jeśli myślisz o tym, aby zostać mediatorem wartościowej wiedzy i zająć się organizacją szkoleń online, ten poradnik podpowie Ci, jak zorganizować wysokiej jakości szkolenie.
Organizacja szkoleń przez internet — przygotowanie
Zakładamy, że jesteś już ekspertem w określonej dziedzinie i wybrałeś temat swojego przyszłego kursu online. Nie należy od razu spieszyć się z opracowaniem szkolenia. Najpierw zbierz informacje, które pomogą uczynić kurs bardziej atrakcyjnym rynkowo:
- Analiza rynku
Jeśli opracowujesz kurs online nie na potrzeby szkoleń korporacyjnych, tylko po to, by sprzedawać go swoim klientom, pierwszą rzeczą, jaką musisz zrobić, jest analiza firm już prowadzących działalność w Twojej niszy.
- Wybór koncepcji lub celów nauczania
Jaki wynik powinien uzyskać student po odbyciu kursu online? Czy zdobędzie nową wiedzę, opanuje umiejętność, czy doprowadzisz go do określonego wyniku?
Kiedy skończysz fazę przygotowawczą, możesz przejść do projektowania kursu.
Projektowanie struktury kursu
Jednym z najczęstszych błędów jest tworzenie struktury kursu na podstawie materiałów, które już istnieją. Struktura powinna być oparta na celach nauczania, które zostały ustalone w poprzednim kroku. Musisz zbudować trasę, która prowadzi ucznia krok po kroku od punktu wyjścia do celu nauki.
Algorytm struktury kursu
- Zarys kluczowych modułów programu nauczania w oparciu o cele dydaktyczne.
- Podanie celu nauczania dla każdego modułu — jaką transformację musi przejść uczeń po jego zakończeniu.
- Podziel każdy moduł na tyle lekcji, ile jest to konieczne. Lekcja powinna obejmować temat w całości.
- Zapisz cel każdej lekcji. Te cele pośrednie powinny prowadzić do osiągnięcia celu dydaktycznego modułu.
- Podjęcie decyzji o formacie, w jakim należy przedstawić nową wiedzę, aby zapewnić jej jak najlepsze przyswojenie.
- Zdecyduj, jak sprawdzisz, czy cele nauki zostały osiągnięte.
- Zaplanuj ocenę końcową, jeśli to konieczne.
Układając treść kursu, zwróć uwagę na długość każdej lekcji i całego kursu. Media społecznościowe przyzwyczaiły ludzi do krótkich informacji, dlatego nie rób lekcji tekstowych dłuższych niż 5-7 stron A4, a lekcji wideo krótszych niż 10 minut.
Organizacja szkoleń online — zasady
Istnieje kilka zasad dotyczących struktury kursu i zawartych w nim modułów:
- Od ogółu do szczegółu
Najpierw opisujesz duży obraz, a potem przyglądasz się szczegółom tego obrazu. Na przykład najpierw opisujesz, jak zorganizowany jest rynek, na którym działa firma, a potem opisujesz, czym konkretnie zajmuje się Twoja firma.
- Od prostego do złożonego
Uczeń najpierw uczy się wykonywać proste zadania, a z czasem zadania stają się coraz trudniejsze. W ten sposób buduje się szkolenie na każdą pozycję. Na przykład marketer najpierw uczy się tworzyć reklamy, a potem przejmuje całą kampanię reklamową.
- Od pierwszego do ostatniego
Sekwencyjnie opisujesz działania, których wykonanie prowadzi do pożądanego rezultatu. Na przykład artykuł, który właśnie czytasz, opiera się na tej zasadzie. Jeśli przeskoczysz od razu z kroku pierwszego do piątego, nie będziesz w stanie odtworzyć prawidłowej kolejności podczas tworzenia kursu online i prawdopodobnie uzyskasz niezadowalający wynik.
Przygotowanie treści — tekst i wideo
Organizacja Kursów online wykorzystują głównie dwa formaty do przekazywania informacji — tekst i wideo. Wszystkie inne formaty wywodzą się z tych dwóch. Informacje tekstowe są szybsze i łatwiejsze do ustrukturyzowania, natomiast wideo sprawia, że narracja jest bardziej wizualna i angażuje ucznia. Zalecamy korzystanie z obu formatów.
Jak stworzyć lekcję opartą na tekście?
Oto porady, jak napisać tekst, aby podkreślić i przekazać główne przesłania:
- Zachowaj prostotę
Głównym celem tekstu jest wyjaśnienie materiału prostym językiem. Nie używaj niepotrzebnie wysoce specjalistycznych terminów, jeśli tylko utrudniają one zrozumienie informacji. Bądź nastawiony na nauczanie nowych osób. Tekst powinien być zrozumiały dla każdego.
- Wyjaśnij pojęcia
Jeśli używasz terminów, zawsze jasno określ, co one oznaczają. Staraj się nie kopiować na ślepo wyjaśnień z Wikipedii. Definicje z Wikipedii często wymagają doprecyzowania. Spróbuj wyjaśnić to pojęcie własnymi słowami. Świetnie, jeśli możesz podać przykład użycia z własnego pola.
- Unikaj dwuznaczności
Niektóre słowa nie mają fizycznego odpowiednika i mogą być różnie interpretowane przez ludzi. Na przykład “właściwa” reakcja, “jakościowy” produkt, “wykonana” praca. Wyjaśnij dokładnie, co masz na myśli.
- Uprość wizualną percepcję tekstu
Rozbij tekst na bloki, podkreślaj podtytuły i stosuj listy. Zaznacz ważne punkty osobnym kolorem lub tłem. Używaj obrazów, aby uzupełnić to, co jest napisane, aby pokazać opisywany przedmiot lub uprościć postrzeganie schematu działania. Unikaj wstawiania obrazków tylko dla piękna.
- Spójny styl
Używaj tego samego stylu narracji przez cały kurs i zwracaj się do ucznia w ten sam sposób. Jeśli zaczynasz komunikować się na Pan/Pani, niewłaściwe jest przechodzenie na Ty w kolejnej lekcji.
Jak stworzyć lekcję wideo?
Oto porady jak zrobić dobry filmik szkoleniowy.
Przygotowanie do nagrania:
- Aby prezentacja była uporządkowana i do unikania niepotrzebnych przerw, opracuj szczegółowy scenariusz filmu. Zacznij film od najciekawszego materiału lub krótko wyjaśnij, o czym jest lekcja.
- Aby uzyskać wysokiej jakości obraz, zwróć uwagę na aparat. Możesz użyć aparatu fotograficznego wbudowanego w telefon lub komputer. Lepszą i droższą opcją jest zakup osobnej, profesjonalnej kamery wideo.
- Oddzielny mikrofon może pomóc w zapewnieniu dobrej jakości dźwięku. Mikrofon powinien być mały, aby nie przyciągał uwagi. Często stosuje się mikrofon typu lavaliere, który przyczepia się do ubrania. Albo mikrofonu nagłownego bez słuchawek.
Wybierz odpowiednią lokalizację:
- W pomieszczeniu powinna panować cisza. Aby uniknąć zbędnych dźwięków, wyłącz niepotrzebne urządzenia elektryczne, odłóż telefon i zadbaj o to, by twoje krzesło nie skrzypiało. Nie używaj pustego pokoju do nagrywania wideo — dźwięk odbija się od ścian i tworzy dodatkowe echo.
- Tło wyznacza temat przewodni filmu. Lokalizacja filmu powinna być adekwatna do tematu opowieści. Jeśli mówisz o biznesie, nagraj wideo w otoczeniu biznesowym. Możesz zrobić żądane tło również po nagraniu. Aby to zrobić, potrzebujesz green screena. Jest to sztuczne, jednokolorowe tło (zwykle jaskrawo zielone), które po nagraniu można szybko wyciąć w edytorze wideo.
- Oświetlenie musi być wystarczająco jasne. Jeśli nie ma wystarczającej ilości światła naturalnego, użyj dodatkowych lamp. Jeśli nagrywasz za pomocą green screena, upewnij się, że w tle nie ma cienia. W przeciwnym razie będziesz mieć problem ze zmianą tła w edytorze wideo. Wszystkie cienie są usuwane przy odpowiednim oświetleniu.
Nagrywanie wideo:
- Wygląd nauczyciela powinien być schludny i odpowiedni do tematu lekcji. Jeśli osoba jest ubrana w dżinsy i trampki i mówi o tym, jak zwiększyć sprzedaż w firmie, wzbudzi w słuchaczach niewielkie zaufanie. Upewnij się, że kolor ubrania nie jest zbyt jaskrawy i nie pasuje do koloru tła.
- Nagraj film w częściach, aby łatwiej było ponownie nagrać zły segment. Użyj oprogramowania do nagrywania i edycji wideo, aby połączyć wszystkie części i dodać efekty wizualne i dźwiękowe.
- Nauczyciel powinien posiadać umiejętności w zakresie wystąpień publicznych — patrzeć w kamerę i utrzymywać kontakt wzrokowy, kontrolować swoje gesty i wypowiedzi. Wypowiedź powinna być energiczna, głośność i tempo wypowiedzi powinny być stale zmieniane, aby uniknąć monotonii. Taki szkoleniowiec będzie przyjemny i interesujący do słuchania.
Dołącz do lekcji materiały, które pomogą uczniom dowiedzieć się więcej na dany temat. Możesz na przykład polecić dodatkowe książki, webinary czy checklisty. W przypadku dłuższych lekcji wideo i webinarów zrób krótkie notatki tekstowe z kluczowymi ideami z filmu.
Design kursu
Wybierając książkę, często bierzemy pod uwagę piękną oprawę, która wygląda drogo i atrakcyjnie. Podobnie jest w przypadku szkolenia online. Kurs potrzebuje schludnego, pięknego designu, który wywoła u ucznia pozytywne emocje. Nieprzyjemny wygląd szybko generuje odrzucenie i chęć zaprzestania nauki. Nie musisz być profesjonalnym projektantem, aby stworzyć atrakcyjny projekt. Wystarczy skorzystać z naszych wskazówek:
- Kompozycja na slajdzie
Nie wystarczy zrzucić cały materiał na slajd. Utrzymuj je równomiernie, abyś czuł się zjednoczony i prezentował spójny obraz. Stosuj “zasadę trójpodziału”. Strona jest podzielona warunkowo na 3 części, w poziomie i w pionie. Wszystkie obiekty są umieszczane wzdłuż lub na przecięciu linii.
- Czcionka
80% kursu to tekst. Używaj nie więcej niż 3 czcionek na stronę, w przeciwnym razie utrudnisz uczniowi czytanie. Na przykład jeden styl dla tytułu, jeden dla podtytułu i jeden dla tekstu głównego. Czcionki powinny być czytelne. Należy unikać podkreślania, gdyż może ono zostać pomylone z hiperłączem. Nie należy stosować jednocześnie kursywy i pogrubienia. Postaraj się ograniczyć do jednego lub drugiego.
- Dostosowanie
Tekst powinien być wyrównany do lewej strony, a nie do środka. Twoje oczy automatycznie zwracają się ku lewej krawędzi tekstu, gdy go czytasz. Jeśli tekst jest wyśrodkowany, oko pozostaje w niewygodnej pozycji i spowalnia szybkość czytania.
- Czysta przestrzeń
Nie umieszczaj obrazów i tekstu blisko siebie, dodawaj wcięcia. Kurs powinien “oddychać”. Stosuj zasadę, że co najmniej 20% strony powinno pozostać puste.
- Kolor
W kursie używaj nie więcej niż trzech kolorów i to w różnych proporcjach. Optymalny stosunek kolorów to 60%-30%-10%. Zwróć uwagę na kolory, których używasz. Kolory budzą emocje. Czerwony, na przykład, może przyspieszyć bicie serca, podczas gdy pomarańczowy może poprawić nastrój.
- Jednolity styl
Wszystkie lekcje w kursie powinny mieć ten sam styl — taką samą czcionkę, paletę kolorów i tło. Różnorodność stylów wprowadza pewną dysharmonię, która prowokuje odrzucenie ze strony ucznia.
- Półprzezroczyste tła
Jeśli umieszczasz tekst na obrazie, użyj półprzezroczystych podkładów w jednolitym kolorze, aby można było łatwo odczytać tekst.
Opracowanie ćwiczeń sprawdzających
Ćwiczenia walidacyjne zapewniają 80% efektów kształcenia. Najpopularniejsze ćwiczenia to testy i pytania otwarte. Zalecamy stosowanie ćwiczeń po każdej lekcji. A na koniec modułu lub kursu zaproponować egzamin rozszerzony.
Sporządzanie testów
Testy polegają na wybraniu prawidłowej odpowiedzi spośród zaproponowanych. Testy są sprawdzane bez udziału człowieka. Automatyczne testowanie staje się ratunkiem, gdy trzeba sprawdzić dużą liczbę odpowiedzi.
Zapewniają one bezstronne sprawdzanie wiedzy. Wszyscy uczniowie odpowiadają na te same pytania. Dzięki temu możliwe jest uszeregowanie ich według wyniku. Czyli zapewniona jest równość i jednorodność oceny.
Tworzenie pytań otwartych
Maksymalne przyswajanie informacji można osiągnąć za pomocą pytań otwartych. Odpowiadając na pytanie otwarte, uczeń łączy nową wiedzę z dotychczasowym doświadczeniem, tworzy w swoim umyśle nowe pojęcia oraz tworzy i wzmacnia niezbędne połączenia neuronowe. Stosuj pytania otwarte, jeśli chcesz się upewnić, że uczeń przyswoił niezbędne informacje.
W przeciwieństwie do testów zamkniętych projektowanie pytań otwartych w celu zapamiętania faktów jest bezsensowne i nieefektywne. Pytania otwarte powinny dotyczyć zrozumienia pojęć lub zastosowania wiedzy w praktyce. Idealnie jest, gdy uczeń łączy nową wiedzę z realnymi sytuacjami i własnym doświadczeniem w udzielaniu odpowiedzi. W takich przypadkach nowe informacje są łatwiej przyswajane.
Umieszczenie kursu na platformie internetowej
Dzięki platformie edukacyjnej online organizacja szkoleń online staje się prosta i nieuciążliwa. Na platformę wgrywasz gotowe materiały i zamieszczasz praktyczne ćwiczenia przy pomocy kreatora kursów. Możesz wtedy natychmiast przypisać studentów do kursów online. Masz możliwość łączenia kursów w programy szkoleniowe, dzielenia uczniów na grupy i uzyskania pełnego rozliczenia z odbytych przez kursantów szkoleń. Możesz również przeszkolić i przypisać trenerów, którzy będą sprawdzać odpowiedzi uczniów i udzielać im informacji zwrotnej.
Zdecydowaną zaletą organizacji szkoleń przez Internet jest możliwość aktualizacji lub uzupełnienia kursu w dowolnym momencie. Za pomocą edytora kursów możesz tworzyć nowe lekcje lub uzupełniać materiały kursu podczas prowadzenia zajęć. Platforma podświetli uczniowi nowe lekcje i upewni się, że jest z nimi zaznajomiony. W takim razie masz pewność, że każdy uczeń szybko dowie się o nowych informacjach.
Testowanie i promocja kursu online
Kiedy szkolenie jest gotowe, trzeba je przetestować. Jest to pierwsze próbne uruchomienie na małej grupie odbiorców w celu znalezienia i rozwiązania słabych punktów kursu. Podczas jazdy próbnej zbierasz informacje zwrotne od uczestników i wykorzystujesz je do udoskonalenia kursu.
Po udanej jeździe próbnej możesz promować kurs wśród mas. Jeśli tworzysz szkolenie firmowe dla swoich pracowników, sensowne jest zrobienie pewnej wewnętrznej reklamy kursu, na przykład poprzez wydanie miłego komunikatu. Jeśli tworzysz szkolenia dla swoich klientów, musisz opracować lejek sprzedażowy, stworzyć punkty styku i ustawić przepływ klientów.
Po uruchomieniu kursu online nie zapomnij zorganizować regularnej komunikacji z uczniami. Może to być ogólny czat na messengerze, newsletter mailowy, sms przypominający o lekcjach i webinarach, regularne ankiety na platformie zbierające opinie.
źródła:
